Parametric là gì? Xu hướng tiên phong trong thiết kế

Trong cái nôi kiến trúc nhân loại, có biết bao phong cách thiết kế đánh dấu sự phát triển huy hoàng trong mỗi thời kỳ lịch sử. Nhắc đến những phong cách đi đầu trong giai đoạn bùng nổ thiết kế hiện đại, sẽ không thể nào bỏ sót cái tên Parametric. Để giúp bạn đọc có câu trả lời chính xác Parametric là gì? Hãy tiếp tục theo dõi thông tin dưới đây để có cái nhìn tổng quát và kiến thức liên quan về loại thiết kế đặc biệt này.

Xu hướng Parametric là gì? Và đặc trưng nhận biết Parametric

Parametric dịch ra tiếng Việt có nghĩa là Kiến trúc tham số. Là dạng kiến trúc mà ở đó các đối tượng thiết kế (công trình hoặc đô thị) không phải là đối tượng tĩnh, các mối quan hệ bên trong và bên ngoài đối tượng khá linh hoạt và được điều khiển bởi một tập hợp các yếu tố đầu vào, hoặc các thông số. Kiến trúc sư thông qua máy tính để lập trình các đối tượng thiết kế.

Người ta sử dụng tham số để tính toán chi tiết các thông số trong thiết kế như chiều dài, khoảng cách, hình học không gian. Đối tượng thiết kế thường được cấu tạo từ các dạng hình học: hình vuông, hình tam giác, hình tròn hay hình lưới.

Cũng giống như phong cách kiến trúc khác, parametric mang nét cá tính riêng biệt, độc tôn. Vậy nét đặc trưng nào để nhận biết ngay từ cái nhìn đầu tiên?

• Kiến trúc parametric là đứa con ra đời trong thời đại công nghệ có bước ngoạt đột phá cuối thế kỷ 20, đầu thế kỷ 21. Là phong cách đại diện cho sự hiện thức hóa những lý tưởng chỉ có trong mơ. Quả đúng với câu nói của vị kiến trúc sư nổi tiềng Bernard Tschumi – “Hình thức sinh ra từ trí tưởng tượng”
• Kiến trúc tham số đề cao sự mềm dẻo, tính linh hoạt đặc biệt là sự thay đổi để trở nên khác biệt. Đôi khi nó giúp con người tạo ra tác phẩm mà chưa bao giờ nghĩ đến.
• Sự ra đời của Parametric giúp thay đổi tư duy làm việc của kiến trúc sư. Ví dụ như việc sơ phác (sketch) hầu như sẽ làm việc với mô hình ba chiều nhiều hơn là vẽ bằng tay. Làm việc nhiều hơn với các dạng toán học đương đại.
• Một đặc điểm quan trọng để nhận ra lối thiết kế này đó là sự liên quan mật thiết máy tính với quy trình làm việc nhà thiết kế. Máy tính có chức năng “gợi ý” cho Kiến trúc sư tìm kiếm các ý tưởng kiến trúc thông qua hàm số hình học. Qua đó, họ hoàn toàn có thể chủ độg sáng tạo ý tưởng của mình.

Cha đẻ của Parametric Design là ai?

Parametric Design được đặt tên vào năm 2008 bởi Patrik Schumacher, một đối tác kiến ​​trúc của Zaha Hadid. Để hình thành một trường phái rõ rệt, phải kể đến tiền thân Antonio Gaudi – một kiến trúc sư người Tây Ban Nha. Tác phẩm tiếng tăm của nhà kiến trúc sư này nhất định phải kể đến Nhà thờ Colònia Güell, được coi là mô hình đầu tiên áp dụng kiến trúc tham số tuy thời đó phần mềm máy tính chưa phát triển.

Quá trình hình thành & phát triển

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của ngành tự nhiên học đặc biệt là Toán học… cùng với đó là thành tựu mang tính nhân loại của công nghệ thông tin giai đoạn năm 90 của thế kỷ 20. Mối quan hệ giữa hình thức thể hiện và công năng sử dụng không còn bị gò bỏ bởi một tiêu chuẩn cứng nhắc nào. Một xu hướng kiến trúc mới tiên phong trong thế kỷ mới, đó là kiến trúc tham số Parametric, mà bậc thầy chính là KTS Zaha Hadid.

KTS Zaha Hadid là là một nữ kiến trúc sư danh tiếng người Anh gốc Iraq. Các công trình bà thực hiện đều mang ý tưởng với những hình khối động và những giải pháp đặc biệt để để tiếp cận cũng như giải quyết công trình. Bà đã đảm nhận dự án quan trọng như dự án Cung thể thao nước 20000 chỗ ngồi tại  Thế vận hội mùa hè 2012 ở London, khu Trí tuệ (Mind Zone) tại Vòm Thiên niên kỷ, Trạm cứu hỏa Vitra tại Weil am Rhein, Đức…

Một ví dụ điển hình cho việc áp dụng Parametric trong thiết kế kiến trúc, đó là công trình Shenzhen Bao’an International Airport’s Terminal 3 hoàn thành năm 2013. Với sự tham gia KTS người Ý Massimiliano Fuksas và đội ngũ kỹ thuật Knippers Helbig đã tạo nên kiến trúc có 1-0-2 trên thế giới.

Những nguyên tắc cơ khi thực hiện Parametric Design

Chúng ta không thể kể tên hết tất cả các phong cách kiến trúc hiện hành, tuy nhiên ta có thể phân loại chúng dựa trên nguyên tắc mà nó thể hiện. Điều này thực sự cần thiết bởi những nguyên tắc sẽ chi phối những hành động trong tạo hình công năng, thẩm mỹ, mục đích và giải pháp thiết kế. Hãy cùng tìm hiểu Nguyên tắc Parametric là gì? chúng bao gồm những gì ngay sau đây.

1. Giải pháp tạo hình

Nguyên tắc phủ định (điều cấm đoán)

• Hạn chế nét thô cứng từ góc cạnh khối hình học: vuông, tròn, tam giác,…
• Tránh sự trùng lặp, đơn điệu quá mức, chi tiết đã quá quen thuộc gây nhàm chán. Đảm bảo sự đa dạng, phong phú trong từng mẫu thiết kế.
• Các yếu tố tạo hình cần có sự liên quan với nhau, tránh sự rời rạc các chi tiết không ăn nhập.
• Tránh yếu tố không liên quan đặt cạnh nhau.

Nguyên tắc thực hiện (giáo điều)

• Các hạng mục cần có sự linh hoạt, mềm mại
• Tất cả các hệ thống phải rõ ràng, độc lập tuy vậy vẫn phải giữ sự liên kết và phụ thuộc lẫn nhau.
• Sự chuyển đổi từ thành phần này qua thành phần khác phải có sự kế thừa, và phát huy ưu điểm mặt tạo hình. Tránh sự đứt đoạn, không liên quan.

2. Giải pháp công năng

Nguyên tắc phủ định (điều cấm đoán)

• Đổi mới vai trò của công năng. Tránh sự sao chép khuôn mẫu, quan niệm cũ.
• Lưu ý không tạo ra chức năng quá riêng biệt, không có sự kế thừa hoặc kết nối.

Nguyên tắc thực hiện (giáo điều)

• Tất cả chức năng đều phải được tham số hóa và có nguyên lý hoạt động.
• Tất cả các hoạt động, sự kiện phải được kết nối với nhau

Các công trình tên tuổi sử dụng Parametric Design

1. Nhà biểu diễn nhạc Walt Disney do Frank O.Gehrt và Cộng sự tại LA, Hoa Kỳ thiết kế. Là một trong phòng hòa nhạc đẹp nhất thế giới và có bố cục tinh vi nhất.

2. Bảo tàng nghệ thuật Eli & Edythe tại Đại học Michigan, East Lansing, Mỹ. Được thiết kế bởi KTS. Zaha Hadid và cộng sự. Một tác phẩm nghệ thuật đương đại áp dụng lối thiết kế Parametric tạo điểm nhấn và thu hút đặc biệt.

3. Tòa nhà BMW Welt thiết kế bời Coop Himmelb Au, Munich, Đức. Toàn bộ công trình được bao phủ bởi kính trong suốt phóng tầm nhìn ra cảnh quan khu công viên Olympia.

4. Sân vận động quốc gia Bắc Kinh, Trung Quốc được thực hiện bởi Herzog & de Meuron. Tuy bề ngoài trông khá phức tạp, song cấu trúc lại khá đơn giản và liên kết với nhau.

5. Son – O – House tại Son en Breugel, Hà Lan. Là tác phẩm nghệ thuật được mệnh danh là “ngôi nhà âm thanh sống” tạo ra bởi Edwin van der Heide.

6. Nhà hát hí kịch Quảng Châu tại Trung quốc là ví dụ điển hình của Parametric Stylen được thiết kế bởi Zaha Hadid. Mang ý nghĩa kết hợp giá trị văn hóa tryền thống trên nền kiến trúc hiện đại đã tạo ra tác phẩm biểu tượng cho đất nước tỉ dân.

7. Khách sạn Yas thiết kế bởi Asymptote, Abu Dhabi, UAE. Nổi bật với hệ thống quang học và đèn chiếu sáng hiện đại bậc nhất đã tạo ra vẻ đẹp khó cưỡng, không chê vào đâu được.

8. Cảng Cao Hùng và Trung tâm dịch vụ tại Đài Loan. Tác phẩm thuộc thiết kế của Reiser Umemoto, diện tích tòa nhà được mở rộng tối đa một hệ thống lồng vào nhau mô phỏng tổ yến.

9. Trung tâm thể thao dưới nước Bắc Kinh thực hiện bởi PTV Architects, Bắc Kinh, Trung Quốc. Lấy cảm hứng hình học trong Parametric Design, cấu trúc bên ngoài của tòa nhà có tính lặp lại và bền vững.

10. Bến tàu siêu tốc- Afragola, Naples, Ý được thiết bởi KTS tài ba Zaha Hadid. Thiết kế độc lạ mái vòm kim loại cho phép ánh sáng đổ mềm mại.

11. Sân vận động thể thao ngoài trời hình chữ nhật Melbourne – AAMI Park. Được bao quanh trong một sân vận động sinh học hình tổ ong nổi bật với sức chứa 30.000 người.

12. Trung tâm thương mại Dongdaemun, Seoul, Hàn Quốc mang vẻ đẹp uốn lượn hình con tàu vũ trụ vô vùng cùng kỳ công, toàn thân ánh bạc lấp lánh.

13. Công trình kiến trúc tham số như Bảo tàng Soumaya Thành phố Mexico

14. Tháp Canton, Quảng Châu, Trung Quốc thiết kế độc đáo do KTS. Mark Hemel và cộng sự đảm nhiệm. Lấy cảm hứng từ vòng eo người phụ nữ, có những ánh đèn lấp lánh về đêm.

15. Thiết kế và xây dựng Metropol Parasol, Seville – một kiệt tác bằng gỗ lớn nhất thế giới. Áp dụng Parametric vào cấu tạo kiến trúc thêm đặc biệt hút mắt, đặc sắc không đâu có được.

16. Trung Quốc có thể nói là quốc gia có nhiều công trình xây dựng theo lối Parametric nhất. Một tác phẩm điển hình theo trường phái này đó là trung tâm quần vợt Hàng Châu, Trung Quốc giống hình đóa sen đang bung nở, đẹp ấn tượng ngay từ cái nhìn đầu tiên.

17. Galaxy SOHO tại Bắc Kinh, Trung Quốc công trình trung tâm thương mại siêu khổng lồ được thiết kế bởi Zaha Hadid. Là sự hợp thành của năm khối liên tục, uyển chuyển được đặt riêng, kết hợp và liên kết bởi những chiếc cầu nối.

18. Cầu Pavilion tại Zaragoza, Tây Ban Nha quy mô hoành tráng. Theo trường phái kiến trúc giải tỏa kết cấu, uốn lượn trông như một bông hoa layơn.

Nội thất Parametric Style do kiến trúc sư Việt Nam thiết kế

Thật vinh dự tại Việt Nam, có một kiến trúc sư trẻ tài năng Võ Duy Linh thổi làn gió mới đưa phong cách thiết kế hàm số Parametric ứng dụng vào thiết kế nội thất. Tác phẩm nổi bật nhất của anh phải kể đến mẫu đồ gỗ Ghế phòng chờ.

Cấu trúc nội thất được tái hiện lại đường cong với 101 mảnh ghép gỗ nhân tạo. Được tạo hình nhờ máy cắt CNC, các lát gỗ được kết nối với nhau bằng các thanh sắt tạo thành một hệ thống khép kín vĩnh viễn và bền vững.

ICON INTERIOR chuyên cung cấp giải pháp thi công và thiết kế nội thất chuyên nghiệp. Hy vọng mang đến quý bạn đọc thêm kiến thức bổ ích về xu hướng thiết kế mới – Parametric Style hay còn gọi là kiến trúc tham số. Chi tiết cần tư vấn cụ thể, vui lòng liên hệ ngay để được hỗ trợ chu đáo nhất!

NOITHATICON.VN